Wędzidełko to błona pod językiem (choć nie tylko), która trzyma go “na uwięzi”. Według definicji, jaką podaje Międzynarodowe Towarzystwo Specjalistów ds. Skrócenia Wędzidełka Języka (ang. IATP – International Affiliation of Tongue-Tie Professionals), krótkie wędzidełko języka to „embriologiczna pozostałość tkanki w linii środkowej pomiędzy dolną powierzchnią języka a dnem jamy ustnej, która ogranicza fizjologiczną ruchomość języka.”
W jamie ustnej mamy aż pięć wędzidełek: wargowe (górne i dolne), językowe i dwa policzkowe. Najczęściej problemy sprawia za krótkie wędzidełko języka i wargi górnej. Za każdym razem gdy zaobserwujemy skrócenie wędzidełka ważne jest aby ocenić, na jaką funkcję wpłynęła ta nieprawidłowość.
Szacuje się, że skrócenie wędzidełka języka jest powszechną dolegliwością, dotyczącą 4% do nawet 10% populacji. Ponieważ większość badań nie uwzględnia skrócenia tylnych włókien wędzidełka języka (ang. posterior tongue-tie), rzeczywista liczba niemowląt lub dzieci dotkniętych skróceniem wędzidełka języka jest prawdopodobnie bliższa 20-25%.
Najczęstsze objawy problemów z wędzidełkiem:
- Problemy podczas karmienia piersią:
- Dziecko zasypia podczas jedzenia
- Objawy kolki / Dziecko dużo płacze
- Objawy refluksu
- Klikające dźwięki i mlaskanie podczas jedzenia
- Częste ulewanie
- Krztuszenie, dławienie, kasłanie podczas jedzenia
- Mały przyrost masy ciała
- Częste czkawki
- Dziecko chrapie, głośno oddycha lub oddycha przez usta
- Karmienie dziecka wydaje się być pracą na pełen etat
- Nos jest często zatkany
- Matka odczuwa ból podczas karmienia
- tendencja do oddychania przez usta w ciągu dnia i/lub podczas snu
- Problem z artykulacją głosek, trudność ze zrozumieniem przez innych lub mamrotanie
- Powolne jedzenie lub problemy z dokończeniem posiłku
- Dławienie się lub krztuszenie płynnymi pokarmami
- Wypluwanie jedzenia lub chomikowanie w policzkach
- Zgrzytanie zębami w nocy
- Chrapanie (ciche lub głośne)
- Problemy ze stawami skroniowo-żuchwowymi (ból, strzelanie lub klikanie)
- Częste bóle głowy lub szyi
Język jest złożonym organem na który składa się osiem mięśni zaangażowanych w jedzenie, oddychanie, mówienie, sen, utrzymywanie postury ciała i wiele innych kluczowych funkcji. Prawidłowa pozycja spoczynkowa języka zapewnia także prawidłowy wzrost i rozwój łuków zębowych oraz rozwój twarzy i dróg oddechowych. Dlatego problem krótkiego wędzidełka często wymaga pomocy dodatkowych specjalistów, członków interdyscyplinarnego zespołu. Jeśli noworodek ma problemy ze ssaniem będzie potrzebował konsultacji z doradcą laktacyjnym. Krótkie wędzidełko języka jest również przyczyną wad wymowy, wówczas dziecko będzie wymagało spotkań z logopedą. Zbyt krótkie wędzidełko może prowadzić do wad zgryzu, którymi powinien zająć się ortodonta. Potrzebna może się okazać wizyta u specjalisty terapii manualnej, jak na przykład fizjoterapeuty, chiropraktyka, terapeuty czaszkowo-krzyżowego.
Dlatego współpraca wielu specjalistów, różnych dziedzin, w opiece nad pacjentami z problemem krótkich wędzidełek jamy ustnej jest tak ważna. Jako specjaliści na co dzień zajmujący się pacjentami z różnymi dolegliwościami jamy ustnej, chcemy wspólnie dążyć do zwiększania edukacji i poszerzania wiedzy w tej dziedzinie. Zachęcajmy pacjentów, rodziców i specjalistów aby dowiadywali się jak najwięcej na temat tego jak pomóc pacjentom, do dzielenia się wiedzą i doświadczeniem z innymi aby wspólnie otoczyć pacjentów jak najlepszą opieką.
_____________________________
Na podstawie książki dr Richarda Baxtera “Tongue-Tied: How a Tiny String Under the Tongue Impacts Nursing, Speech, Feeding, and More” przygotowała Bogumiła Gołdynia, neurologopeda.